طراحی کنتور گاز
طراحی کنتور گاز به شکل های متفاوتی صورت می گیرد که ناشی از گستردگی سطح مصارف و همچنین تفاوت مصرف کننده های کوچک، بزرگ، صنعتی، تجاری و اداری است. در واقع بهتر است بگوییم که انواع کنتور گاز برای کاربری های مختلف بهینه سازی شده اند. این بهینه سازی، بر مبنای دبی حجمی جریان گازی که قرار است مصرف شود، انجام می شود. به همین منظور باید ابتدا میزان گاز مصرفی در یک واحد خانگی یا صنعتی تخمین زده شود. بر اساس مقدار جریان مورد انتظار و نوع گازی که قرار است اندازه گیری شود و فاکتورهایی که به آن اشاره شد، مدل کنتور انتخاب می شود. در ادامه با هم به بررسی انواع کنتور گاز از نظر نحوه کارکرد می پردازیم.
کنتور گاز چیست؟
کنتور گاز (Gas Meter) ابزاری است جهت سنجش میزان مصرف گاز در ساختمان ها و مجتمع های مسکونی، تجاری و صنعتی.
با توجه به تأثیر دما و فشار در حجم اندازه گیری شده، سنجش میزان مصرف گاز، دشوارتر از سایر سیالات است و لازم است که این پارامترها در اندازه گیری حجم گاز مصرفی لحاظ شوند.
انواع کنتورهای گاز
با توجه به نوع و ظرفیت مصرف گاز، از انواع مختلفی از کنتورهای گاز استفاده می گردد.
انواع کنتور گاز خانگی و صنعتی عبارتند از:
– کنتور گاز دیافراگمی (Diaphragm Gas Meter)
– کنتور گاز چرخشی یا دوار (Rotary Meter)
– کنتور گاز توربینی (Turbine Meter)
– کنتور گاز اوریفیسی (Orifice Meter)
– کنتور گاز آلتراسونیک (Ultrasonic Flow Meter)
– کنتور گاز کوریولیس (Coriolis Meter)
در حال حاضر کنتورهای مورد استفاده در شبکه گازرسانی کشور جهت مصارف خانگی (شهری) و صنعتی به این شرح است:
کنتور گاز دیافراگمی
کنتور گاز دیافراگمی (Diaphragm Gas Meter) رایج ترین نوع کنتور برای اندازه گیری مصارف گاز خانگی و تجاری محسوب می شود. این نوع کنتور دارای دو محفظه دهلیز است که هر یک از آنها توسط پردهای انعطاف پذیر به نام دیافراگم، به دو بخش تقسیم گردیده و حدفاصلی میان دو محفظه دهلیز وجود دارد که با نیروی فشار گاز از سمتی به سمت دیگر حرکت می کند.
با ورود جریان گاز به داخل کنتور، محفظه ها به طور متناوب از گاز پر و خالی شده و با باز و بسته شدن دهلیزها و وارد عمل شدن دیافراگم ها ، این حرکت رفت و برگشتی بوسیله سیستم اهرم بندی تعبیه شده در هسته داخلی کنتور، به حرکت چرخشی بر روی یک محور تبدیل می شود و این حرکت محوری به یک شمارشگر (نمراتور) مکانیکی و یا الکترونیکی ارسال می گردد و میزان مصرف گاز را نشان می دهد.
تقسیم بندی کنتورهای گاز دیافراگمی
ردیف
ظرفیت (m3/h) G-Rate
1 - 4
G2.5
2
6 G4
3
10 G6
4
16 G10
5
25 G16
6
40 G25
7
65 G40
8
100 G65
9
160 G100
کنتورهای گاز دیافراگمی، متناسب با حجم مصرفی مورد نیاز، در ظرفیت های مختلف توزیع می گردند که مرسوم ترین و پرکاربردترین کنتورهای مورد استفاده جهت مشترکین گاز شهری را مدل های کنتور گاز G2.5 (با ظرفیت 4 مترمکعب بر ساعت) ، کنتور گاز G4 (با ظرفیت 6 مترمکعب بر ساعت) و کنتور گاز G6 (با ظرفیت 10 مترمکعب بر ساعت) تشکیل می دهند.
سایر مدلها و ظرفیت های کنتور گاز دیافراگمی عبارتند از:
– کنتور گاز G10 با ظرفیت 16 مترمکعب بر ساعت
– کنتور گاز G16 با ظرفیت 25 مترمکعب بر ساعت
– کنتور گاز G25 با ظرفیت 40 مترمکعب بر ساعت
– کنتور گاز G40 با ظرفیت 65 مترمکعب بر ساعت
– کنتور گاز G65 با ظرفیت 100 مترمکعب بر ساعت
– کنتور گاز G100 با ظرفیت 160 مترمکعب بر ساعت
کنتورهای دیافراگمی گاز G10 تا G100 معمولاً جهت مصارف مجتمع های تجاری و واحدهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.